Hemodiyaliz Hastalarında Biyokimyasal Parametreler ile Aleksitimi ve Stres Düzeyleri Arasındaki İlişkinin Araştırılması

GİRİŞ ve AMAÇ: Hemodiyaliz, hastalar için fiziksel ve psikolojik stres faktörlerinin bir arada olduğu bir tedavi modalitesidir. Tedavinin getirdiği yoğun kaygı ve stres aleksitimik duygular için oldukça elverişlidir. Aleksitimik bireyler duygu ve düşünceleri ifade etmekte zorlanma, kendisi ve çevresindeki fizyolojik değişimleri değerlendirememe ile karşı karşıyadır. Hemodiyaliz hastaları hemodinamik olarak sürekli biyokimyasal değişimlere uğrar. Çalışmadaki amacımız sürekli hemodiyaliz tedavisi altındaki hastalarda takipte kullandığımız biyokimyasal parametreler ile aleksitimik duygular ve stres faktörleri arasındaki ilişkiyi araştırmayı amaçladık.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalışmaya 2019 yılında Bilecik ilinde son dönem böbrek yetersizliği ile hemodiyaliz tedavisi alan 51 gönüllü hasta alındı. Araştırmada hastaların rutin hemodiyaliz biyokimyasal takip verileri, hemodiyaliz stresör ölçeği ve Toronto alexitimi ölçeği kullanıldı. Rutin takip edilen hemodiyaliz parametreleri ve ölçekler arasında istatistiksel anlamlılık düzeyi (p<0.05) olarak belirlendi.
BULGULAR: Çalışmaya alınan bireylerin stres düzeylerinin oldukça yüksek olduğu görüldü. Hastaların %58.8’nin aleksitimik olduğu anlaşıldı. Hastaların hemodiyaliz stresörü ortalaması 86.6, Toronto aleksitimi ölçeği ortalaması 62.76 olarak bulundu. Hemodiyaliz hastalarında stres ve aleksitimik duygu ölçeklerinin yüksekliği dikkat çekmiştir. Hemodiyaliz stresör ölçeği ve Toronto aleksitimi ölçek alt grupları arasında diyaliz giriş kreatinin, URR (üre azalma oranı), Kt/V, kuru ağırlık, albümin, diyaliz çıkış üre ve kalsiyum arasında anlamlı ilişki saptanmıştır.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Hemodiyaliz hastalarının takibinde psikiyatrik değerlendirmenin rutin olması gerektiği, son yönetmelik değişikliği ile kaldırılan aylık psikolog/psikiyatri muayenesinin tekrar başlatılması gerektiği aşikardır. Diyaliz ünitesinde çalışan sağlık personelinin stresle başa çıkma ve stresli hasta yönetimi konularında farkındalığının arttırılması ayrıca önemlidir.

Investigation of the Relationship Between Biochemical Parameters, Alexithymia, and Stress Levels in Hemodialysis Patients

INTRODUCTION: Hemodialysis is a treatment modality for patients, in which physical and psychological stress factors are together. Intense anxiety and stress caused by treatment are very favorable for alexithymic feelings. Hemodialysis patients undergo continuous biochemical changes hemodynamically. Our aim in this study was to investigate the relationship between biochemical parameters; we use in hemodialysis patients’ follow-up and alexithymic emotions and stress factors.
METHODS: Fifty-one patients who received hemodialysis treatment due to end-stage renal failure in Bilecik Province in 2019 were included in the study. Routine biochemical follow-up data of patients, hemodialysis stressor scale, and Toronto alexithymia scale (TAS) were used in the study. The statistical significance level was determined as p<0.05 between routinely monitored hemodialysis parameters and scales.
RESULTS: It was observed that 58.8% of the patients included in the study were alexithymic. The mean hemodialysis stressor was 86.6, and the mean TAS was 62.76. The high levels of stress and alexithymic emotion scales in hemodialysis patients were noted. A significant relationship was found between inlet creatinine, urea reduction ratio, Kt/V, dry weight, albumin, output urea, and calcium between the hemodialysis stress scale and TAS subgroups.
DISCUSSION AND CONCLUSION: Psychiatric evaluation should be routine in the follow-up of hemodialysis patients, and the monthly psychologist/psychiatric examination, which was abolished with the last regulation change, should be restarted. It is also essential to increase the awareness of health-care professionals working in the dialysis unit about coping with stress and stressful patient management.